Ka Ulu Hoi

Ke Kāhea a ka manu Kioea (ʻŌN 1478)

Ka manu kāhea i ka waʻa e holo.

Eia nō ka wā e mākaukau ai ka poʻe holo waʻa. I nā mahina i hala iho nei, ua kāhea maila kekahi hoa oʻu me ka ʻī wikiwiki ʻana mai, “E hiki mai ana paha kekahi manawa kūpono e komo ai i ka holomoana hou e hoʻolālā ʻia nei. He ʻiʻini nō hoʻi kou e kiʻi e holo?” Ua hoʻopūʻiwa wale ʻia au i ke koʻikoʻi i lohe ʻia i kona leo kono. Manaʻo ihola wau, “Āhea ana wau e ʻaʻa hou ai i kēia ʻano hana?” No laila, me ke kamaʻilio ʻole ʻana aku me ka ʻohana, me ka maopopo leʻa ʻole ʻana mai o nā mea āpau e pono ai ia hana, ʻae akula wau i kāna kono. Ua hilinaʻi wale wau a manaʻo ihola, na ke au o ka manawa e hōʻike mai ana i ka pono a me ka hiki. I ka wā e lohe ʻia ai ka manu Kioea, e holo nō.

Ma hope iki o ia kamaʻilio ʻana o māua ʻo kuʻu hoa, ua hui hou au me kekahi kumu aʻu mai ke kula kiʻekiʻe mai. ʻO ia ka mea e alakaʻi ana i kā nā ʻōpio hui ʻana ma ka hale Marine Education Training Center (METC) ma kaʻe o Mauliola. Hui mākou i ʻelua mau lā i kēlā me kēia pule i mea e mākaukau ai ko mākou mau kino, ko mākou mau naʻau, a me nā waʻa ʻelua ʻo Hōkūleʻa lāua ʻo Hikianalia no ka holomoana hou. ʻAʻole i piha nā makahiki he 25 i nā ʻōpio o ko mākou hui. He manaʻolana ko Nainoa, ʻo ia hoʻi ka nui ʻana aʻe o nā ʻōpio e ʻaʻa ana i kēia hana ma ka waʻa – i ka hoʻokele ʻana hoʻi e like me ko kākou mau kūpuna. Eia ka nīnau i hāpai hou ʻia i kēia au hou: “Pehea e mau aʻe ai kēia hana a nā kūpuna?” ʻO nā ʻōpio nō ka pane, ka haʻina hoʻi o ua nīnau nei. Ua piha nā hui holomoana o ka wā ma mua i nā loea hoʻokele kaulana loa ma ka ʻāina nei. Akā nō naʻe, ke oʻo mai nei lākou i kēia wā a laila na mākou, na nā ʻōpio hoʻi e ʻauamo i kēia kuleana.

ʻO ka pahuhopu o kēlā holomoana i hala aku nei ʻo Mālama Honua, ʻo ia nō ka hoʻolauna ʻana aku i nā poʻe ʻōiwi like ʻole o nā ʻāina ʻē ma ka honua i mea e ʻike ai kākou i nā ʻano pilikia i kupu maila ma muli o ka huli aniau. He hoʻomaka wale nō ia i ke kūkākūkā ʻana ma waena o kākou poʻe ʻōiwi. ʻAʻole i lawa kēlā holomoana hoʻokahi. He pono kēia holomoana hou ʻo Moananuiākea i mea e mau aʻe ai ko nā kūpuna ʻike. He ʻehā makahiki ka lōʻihi o ua holomoana nei. Eia naʻe, he ʻeono paha makahiki ka lōʻihi o kēia holomoana hou.

E nei mea heluhelu ē, hoʻomanaʻo akula ʻoe, ʻo Papa Mau ke kumu i ola hou ai kēia ʻike kupuna o kākou. Ua nalowale ia ʻike ma Hawaiʻi nei a nāna hoʻi i hoʻōla hou i ia ʻike keu a ka waiwai. Ua like ka pilikia ma ko Mau ʻāina hānau. ʻAʻole nui ka ʻōpio i hoihoi i ka ʻauamo ʻana i ua kuleana nei, ʻo ka lilo ʻana i hoʻokele. He pono ko nā ʻōpio komo ʻana i kēia wahi hana o nalowale hou auaneʻi nei ʻike kupuna. Na nā ʻōpio hoʻi ke kuleana e hoʻomau i nei ʻike kupuna i kēia au hou e hiki mai ana. Inā nō he hoi e ʻaʻa i ka hoʻokele, e makaʻala a hoʻolohe aku i ka leo kāhea a ka hui ʻo Polynesian Voyaging Society, i ka leo kāhea hoʻi a ka manu Kioea.

© Kamalei Marrotte 2021