Ka Ulu Hoi

ʻAʻohe lua e like ai me ka waiwai o nā mele Hawaiʻi. Pēlā pū me ke akamai o ko kākou poʻe kūpuna na lākou i haku i nā mele e hīmeni mau ʻia i kēia au e holo nei. Mai kahi pae a i kahi pae o ko kākou home aloha nui ʻia ʻo Hawaiʻi, ua lehulehu a manomano nā mele Hawaiʻi nā mele e ola nei i kēia au i ka hīmeni ʻia ʻana, a me nā mele i nalowale. Hoʻokahi wale nō hana e hoʻōla mau ai kākou i nā mele a ko kākou mau kūpuna, ʻo ia ka hoʻokani ʻana i nā pila. ʻAʻole nō e nele ka hiki ke loaʻa iā kākou kekahi mau mele Hawaiʻi i laha loa, e laʻa ʻo Ka Uluwehi o ke Kai, Henehene Kō ʻAka, Noho Paipai, a me Kuʻu Hoa. Eia naʻe, ma waho aʻe o ua mau mele laha loa nei, pehea kākou e hoʻolohe a aʻo ai i nā mele? Pehea nā mele ʻohana e hīmeni ʻole ʻia ma muli o ka hiki ʻole i ka ʻohana ke hoʻokani i ka pila? Ma o ko kākou mālama ʻana i nā mele Hawaiʻi, ma o ka hīmeni ʻana, ma o ka hoʻokani pila ʻana, ma o ke aʻo ana i nā mele i kekahi makamaka, ua ola hou nā mele. E kiʻi ʻia ka pila a e hoʻokani ʻia ʻo ia! ʻAʻohe āu pila? E kūʻai i kekahi pila! ʻAʻohe kālā? Mai kūʻai i ka Disney Plus a i ʻole ka Netflix no kekahi mau mahina, a laila ua hiki ke kūʻai ʻia ka pila. Inā ua loaʻa ka pila iāʻoe, e nānā mai. Penei koʻu wahi manaʻo e hoʻoholomua ai i kēia hana kupaianaha, ʻo ia ka hoʻokani pila ʻana.

1. E aʻo i nā mele! Ua hiki ke noho ma ke alo o ka puʻukani a ʻapo i nā mele Hawaiʻi maiā iā ia mai. Nāna e aʻo iā ʻoe i nā lira o ke mele. Nāna e hōʻike iā ʻoe i ke ʻano o ka hoʻopaʻa ʻana o ka manamanalima i ka ʻukulele. ʻAʻohe puʻukani i ʻae mai i kou noho ʻana ma kona alo? Hoʻolohe wale i nā mele i oki leo ʻia! Nui hewahewa nā mele a nā puʻukani i hoʻopuka ai i hiki iā kākou ke hoʻolohe mau. Hiki ke hoʻolohe wale a hoʻopili wale aku i kāna e mele ana. A laila, ke upu aʻela ka ʻiʻini e hoʻomau aku i kāu aʻo ʻana, hiki ke ʻimi ʻia he kumu mele, a hiki ke hōʻoia ʻia kāu i aʻo ai.

2. E aʻo aku i kekahi! Iā ʻoe e aʻo ana i nā mele Hawaiʻi, i ka hoʻokani ʻana i nā pila, e aʻo wale aku i kekahi! Inā ʻoe mākaukau, nāu nō e lilo i kōkua na kekahi e makemake e aʻo i nā mele Hawaiʻi. Ua hiki ke hōʻike aku i kāu i aʻo ai, a ʻoi aku ka maʻalahi o ke aʻo ʻana i nā mele Hawaiʻi o kekahi. E like me kaʻu i aʻo ai mai koʻu māhoe, nāna i hana nui, a hōʻike wale maila ʻo ia i nā momi waiwai āna i aʻo ai, a ua kōkua nui ʻo ia i koʻu aʻo ʻana.

3. E hīmeni kākou! ʻO ka mea nui, ʻo ia ka hoʻomau ʻana o kākou i nā mele Hawaiʻi. I loko ka hīmeni a me ka hoʻokani pinepine ʻana, ma ka hale paha, ma ke kula paha, ma ka pāka paha, e lilo ana ua hana nei i mea maʻamau iā kākou! Pēlā nō ka pahu e hopu ai kākou ka lāhui Hawaiʻi. Na kākou ke kuleana ʻo ka mālama ʻana i nā ʻano hana Hawaiʻi like ʻole!

No laila, he wahi leo paipai kēia iā kākou e hoʻomau i kēia hana laha ʻole, ʻo ia ka hoʻokani ʻana i nā pila a me ka hīmeni ʻana i nā mele a ko kākou mau kūpuna. Inā ʻaʻole kākou ʻo ka mea e mālama ʻana i nā mele Hawaiʻi, na wai e mālama ana?

​© Puʻuwaihaokila Nakahara 2023